سیمافکر: سیاوش جمادی را به‌عنوان یک استاد و مترجم برجستة فلسفه می‌شناسیم. اما او برای دانشجویان سینما و تئاتر چه سخنی می‌تواند داشته باشد؟ جمادی در سخنرانی که چندی پیش در دانشکده سینما تئاتر دانشگاه هنر داشت، تلاش کرد؛ توجهات را دوباره و از منظری دیگر به «تصویر» جلب کند. در این گفتار، تصویر به‌عنوان حیطه‌ای در مقابل زبان صادقانه‌تر و بی‌پیرایه‌تر توصیف می‌شود.
رابطة بین ذهن و عین، رابطة بین آن‌چه می‌بینیم و نامی که آن‌چیز در ورطة زبان به خود می‌گیرد خاستگاه پرسش‌های بسیاری در فلسفه بوده و هست: رابطه‌ای که چگونگی شناخت ما را متأثر می‌کند و جمادی تمام تاریخ فلسفه را بحث بر سر همین مسئله می‌داند. او می‌گوید که زبان ما قادر نیست واقعیت بیرونی را به چیزی که واقعاً هست تبدیل کند و از همین‌رو، «فریب» در آن شکل می‌گیرد. رابطة جزئی و کلی از پی همین وضع پدید می‌آید و کار را به متافیزیک می‌کشد و این‌گونه است که از ایدئولوژی ناگزیر می‌شویم. مسبب همه چیز همین وضع فریب‌آمیز زبان در مواجهه با امر واقع است. به باور جمادی، تصویر اما چنین نیست. تصویر می‌تواند خود را به‌صورتی «تکینه» و منفرد نشان دهد و هم‌چون چیزی که مدعی محاکات واقعیت نیست، راهی به گریز از فریب زبان هموار کند.

◊ این سخنرانی در همایشی با عنوان «فلسفه و ادبیات» در دانشکده سینماتئاتر دانشگاه هنر و به همت انجمن علمی ادبیات نمایشی این دانشکده برگزار شده است. 

همچنین ببنید:
فلسفه و ادبیات؛ اتحادیه ابلهان-سخنرانی صالح نجفی در همایش «فلسفه و ادبیات؛ حکمت کالیوها»
بوطیقای ارسطو؛ دربارۀ تفسیر- سخنرانی کامران سپهران در همایش «فلسفه و ادبیات؛ در تعقیب ارسطو»